در این مطلب سعی میشود تا بسیار ساده و روان به این سوال که دیجیتال مارکتینگ چیست پاسخ دهیم، ابزارها و تاکتیکهای آن را معرفی کنیم، معرفی کنیم که چارچوب دیجیتال مارکتینگ چیست و در نهایت از این بگوییم که وظایف یک مدیر دیجیتال مارکتینگ چیست.
دیجیتال مارکتینگ چیست ؟
نیل پتل (Neil Patel) دیجیتال مارکتر معروف که به گفته مجله فوربز جزء ۱۰ دیجیتال مارکتر برتر دنیاست، به سوال دیجیتال مارکتینگ چیست اینگونه پاسخ میدهد:
«دیجیتال مارکتینگ به هرگونهای از بازاریابی محصولات و خدمات میگویند که از طریق دستگاههای الکترونیکی انجام میشود».
طبق این تعریف، دیجیتال مارکتینگ مفهوم نسبتاً جدیدی نیست، بلکه اولین بازاریابی دیجیتال صورت گرفته در دنیا مربوط میشود به بیش از ۱۰۰ سال پیش. رادیو سال ۱۹۸۶ اختراع شده است. ۱۰ سال زمان برد تا رادیو به محصولی عمومی تبدیل شود و اکثر مردم آن را تهیه کنند و از آنجا بود که به فکر تبلیغات نیز افتادند. اولین تبلیغات مربوط بود به یک اجرای اُپرا که بعد از پخش آن فوراً بلیطهای آن اجرا فروخته شد و این شد روز تولد دیجیتال مارکتینگ.
بنابراین در دیجیتال مارکتینگ استفاده از ابزارهای دیجیتال مطرح است، نه فقط اپلیکیشنها و موتورهای جستجو و … بنابراین دیجیتال مارکتینگ میتواند همزمان آنلاین باشد یا آفلاین.
نوع آنلاین دیجیتال مارکتینگ چیست ؟
در این نوع از بازاریابی که اختصاراً بازاریابی آنلاین گفته میشود، شما با استفاده از اینترنت و نیز شاید با کمک گرفتناز سایر ابزارهای دیجیتال گفته شدهبه سرعت بیشتر و دقیقتر با مشتریان ارتباط برقرار میکنید و هرکدام از کمپینهای شما اگر بازدهی خوبی با توجه به هزینه آن ایجاد نکرده است آن را تکرار نخواهید کرد. حتی در این نوع، شما میتوانید برای بخشی از مشتریان خود یک کمپین متفاوت از بخشی دیگر طراحی میکنید (آزمون A/B) تا بسنجید کدام کمپین موفقتر بوده تا دیگری را متوقف کنیدکه اینامرباعث میشود هزینهها و بازدهی شما به شدت بهبود یابد.
انواع ابزارهای دیجیتال مارکتینگ
- آنالیز و تحلیل داده
- بهینهسازی موتور جستجو
- ایمیل مارکتینگ
- تبلیغات کلیکی
- تبلیغات در شبکههای اجتماعی
- مدیریتشبکههای اجتماعی و تحلیل آن
- ارسال پوش نوتیفیکیشن
- انتشار رپورتاژ آگهی
- کوتاهکنندهی لینک
- چت آنلاین
آنالیز و تحلیل داده
پس از اجرای هر کمپین تبلیغاتی، لازم است با کمک پلتفرمهای مختلف، به تحلیل کمپین موردنظر بپردازید. پلتفرمهای داخلی و خارجی مختلفی در این زمینه وجود دارد که میتواند به بهبود کمپین شما بسیار کمک کند. با تحلیلدرست، بازدهی کمپینتان را افزایش دهید و کمپینهای بهتری اجرا کنید. در ادامه به بررسی دو ابزار پرکاربردآنالیز و تحلیل دیتا میپردازیم :
گوگل آنالیتیکس
یکی ازمهمترین و پراستفادهترین ابزارهای دیجیتال مارکتینگ، گوگل آنالیتیکس است . کمی غیرقابل باور به نظرمیرسدولی گوگل آنالیتیکس مجموعهی بسیار زیادی از گزارشها را به صورت کاملا رایگان در اختیار شما قرار میدهد. شما میتوانیدرفتار مخاطبان وبسایتتان را به خوبی دنبال و تحلیل کنید. گوگل آنالیتیکس به شما نشان میدهدهر یک از مخاطبان سایتتان از چه طریقی وارد وبسایت شدهاند و چگونه مسیر فانل فروش خود را طی کردهاند.
البته آنقدر گزارشهایی که گوگل آنالیتیکس در اختیار شما قرار میدهد، زیاد است که توضیح جزییات آن در این مطلب نمیگنجد ولی برای اطلاعات بیشتر میتوانیدچگونه از گوگل آنالیتیکس استفاده کنیم را مطالعه میکنید.
متریکس
متریکس یکی از ابزارهای دیجیتال مارکتینگ ایرانیاست که در این زمینه کمک بسیاری به استارتآپها میکند. متریکس به عنوان یک ابزار تحلیلگر شخص ثالث (Third Party)، تلاش میکند تا نتایج کمپینها در هر یک از کانالها و شبکههای تبلیغاتی را به صورت گزارشهایی شفاف و قابل فهم به تبلیغدهندگان ارائه دهد. عملکرد این سرویسهای شمارنده به دور از قضاوت و به صورت کاملاً بیطرف است ؛ بنابراینمیتوانیدبه اینشمارنده (Tracker) مثل تمامسرویسهای مشابه بینالمللی اطمینان کنید.
سرویس متریکس به شما کمک میکند تا موارد زیر را بررسی و تحلیل کنید :
- هریک از کاربران شما از چه منبعی جذب شدهاند؟
- کاربران شما چه مشخصات و رفتاری در اپلیکیشن دارند؟
- آیا در جذب کاربران جدید از طریق کمپینهای تبلیغاتی تخلفی رخ نداده است؟
بهینهسازی موتور جستجو
وقتی به مکالمات صاحبان کسبوکار امروزی نگاه کنید، seoیکی از کلماتی است که بسیار میشنوید. کاربران زیادی بلافاصله پس از اینکه سوالی در ذهنشان شکلمیگیرد، در گوگل جستجو میکنند. در نتیجه بسیار حائز اهمیت است در نتایج گوگل باشید و هنگام نیاز کاربر، با ارائهی محصولی اخدمتخوداو رایاریکنید. ابزارهای دیجیتال مارکتینگ زیادی وجود دارد که به شما در بهینهسازی موتور جستجوکمک میکند. در زیربرخی از آنها را معرفی میکنیم :
SEMrush
SEMrush یکی از ابزارهای دیجیتال مارکتینگ است که شما را در کسب رتبهی بهتر در نتایج جستجوی گوگل یاری میکند. کاربرد کلیدی آن، ردیابی رقبای شما است . با استفاده از ابزارهایی که در اختیار شما قرار میدهدمیتوانید بکلینکهای رقبایتان را پیدا کنید و به سمت خود جذب کنید. نوسانات و تغییراتی که رقبایتان در کیوردهای مختلف در نتایج گوگل داشتهاند، را مشاهده کنید و تحلیل رقابتی کاملی انجام دهید.
ابزارهای دیجیتال مارگتینگ مختلف دیگری از جمله MOZ، SEMrush، الکسا و … نیز وجود دارد که به شما کمک میکنند تا بتوانید کانالهای مختلف ورودی و خروجی مخاطبانتان را بررسی کنید، رتبهی سایت خود و سایتهای رقیب را در ایران و خارج رصد کنید؛ با استفاده از اطلاعات به دست آمده، کمپینهای مختلف اجرا شده را بررسی و تحلیل کنید.
ایمیل مارکتینگ
اولین ایمیل در سال ۱۹۷۱ فرستاده شد. عجیب است با توجه به سرعت رشد تکنولوژی، همچنان قسمت بزرگی از بودجهی دیجیتال مارکتینگ به ایمیل مارکتینگ اختصاصدارد. ایمیل مارکتینگ یکی ازانواع بازاریابی دیجیتال است که نرخ بازگشت سرمایه (ROI) خوب یدارد و هر سال نسبت به سال قبلرشد حدود ۴ درصدی را تجربه میکند. ابزارهای گوناگونی برای بهینه کردن ایمیل مارکتینگ وجود دارد. در ادامه به بررسی دو مورداصلی که در ایران بیشترین استفاده را دارد، میپردازیم :
Mailchimp
یکی از قدرتمندترین و سخاوتمندانهترین ابزارهای دیجیتال مارکتینگ جهان است که در سال گذشته ۲۵۰ میلیارد ایمیل توسط کاربرانش ارسال شده است. با استفاده از Mailchimp شما میتوانید ۱۲۰۰۰ ایمیل به ۲۰۰۰ نفر در هر ماه به صورت رایگان ارسال کنید. همچنین این ابزار با قابلیت تقسیمبندی مخاطبان، اتوماسیون قوی، آمار و گزارشهایی که از دیده شدن و کلیک بر روی ایمیل موردنظر میدهد، به شما کمک می کند کمپین خود را تحلیل کنید و محتوای بهینه و جذابتری برای ایمیل خودخلق کنید.
میتوانید از سرویسهای ایرانی خوبی همانند میلچی، میلتاز، نامهرسان چابک و … و همچنین از ابزارهای قدرتمند خارجی دیگری همانند Mailerlite، Emma، Marketo، GetReponse و … برای اجرای کمپینهای ایمیل مارکتینگ خود استفاده کنید.
تبلیغات کلیکی
در تبلیغات کلیکی (cost per click) شما به ازای کاربری که تبلیغ را دیده و روی آن کلیک کرده است، هزینه پرداخت میکنید. در نتیجه هزینه تبلیغات شما با مجموع تعداد کلیکی که کاربران روی تبلیغ کردهاند، متناسب است . با توجه به اینامر، هر چه کلیک بیشتری صورت گیرد، هزینه افزایش پیدا میکند. در تبلیغات کلیکی، با توجه به قیمت کلیکی که تعیین میکنید و متناسب با بودجهای که برای تبلیغات کلیکی خود در نظرمیگیرید، کلیک دریافتمیکنید و هزینه میپردازید.